BİLGİ PAYLAŞILDIKÇA ÇOĞALIR.
Munchausen By Proxy Syndrome
Munchausen sendromu, kişinin çevresinden ve sağlık görevlilerinden ilgi görebilmek için kendini sürekli hasta etmesi veya bunun için uğraşması olarak tanımlanabilir. Munchausen sendromunun başkalarını, özellikle de küçük çocukları ilgilendiren daha tehlikeli bir formu vardır.
Munchausen by Proxy Sendromu, bir erişkin tarafından çocuk üzerinde yapay hastalık belirtilerinin oluşturulması ile karakterize karmaşık bir istismar türüdür.
Bu sendromda bakım veren kişi, çocukta bir hastalık varmış gibi davranmakta veya hastalık oluşturmaktadır. Sonrasında uygulanan tanısal işlemler ve medikal tedaviler sebebiyle çocuk üzerinde ciddi zararlar meydana gelebilmektedir.
Munchausen by Proxy Sendromu karmaşık ve ölümcül bir çocuk istismarı çeşididir.
Munchausen by proxy sendromu, ya olmayan bir hastalığın taklit edilmesi (semptomların olduğunun iddia edilmesi, laboratuvar örneklerinin değiştirilmesi gibi) ya da bazı semptomların oluşturulması (çocuğun bedenine zarar vermek, boğmak, zehirlemek, ilaç vermek gibi) yolu ile gerçekleştirilmektedir.
Özellikle 5- 6 yaş altındaki çocukların daha fazla risk altında oldukları, bakım veren tarafından daha fazla istismar edildiği bildirilmektedir.
Uygulayıcıların büyük çoğunluğunun anne olduğu, az miktarda da olsa büyükanne, büyükbaba veya bakıcı tarafından da gerçekleştirildiği belirtilmektedir.
Munchausen by proxy sendromu uygulayıcısının tıbbi konulardaki bilgi düzeyi yüksektir. Söz konusu hastalıklar hakkında detaylı bilgiler ile tanı ve tedavi yöntemleri hakkında yüksek düzeyde bilgiye sahiptir. Bu konularda araştırmalar yapar, bilimsel makaleleri takip eder, sıklıkla doktorların görüşlerini sorgular. Uygulayıcılar, genelde akrabalar ve komşular tarafından çocuğuna karşı çok ilgili ve şefkatli görünür. İdeal bir ebeveyn rolünde çevrelerindeki diğer ailelerin ve tanı- tedavi sunan sağlık çalışanlarının takdirini kazanırlar. Çocuklarında bir hastalığa dair belirti yaratabilmek için planlı çalışırlar.
Bu sendromda motivasyon kaynağı; hasta çocukla birlikte gelen yoğun ilgidir. Annelerin sağlık çalışanları ile vakit geçirmekten hoşlandıkları ve aralarındaki kuvvetli iletişimin de istismarın devamlılığını getirdiği düşünülmektedir.
Erken tanı, çocuk ve ailesine uygun müdahale yöntemlerini belirlemek çok önemlidir. Profesyonel müdahale ve multidisipliner bir bakış açısı ile yaklaşılması, sürecin pediatrist veya ilgili diğer klinisyen, adli tıp uzmanı, sorumlu yardımcı sağlık personeli, sosyal hizmet uzmanı, adli yetkili ve kolluk kuvveti birlikte yürütülmesi gerekmektedir.
Kaynakça
İnce, T. & Yurdakök, K. (2014). Munchausen by Proxy Sendromu; Ağır Bir Çocuk İstismarı Formu . Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi , 8 (3) , 165-170 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tchd/issue/44379/548985
Kılıç, S. Ç. , Bütün, C. , Beyaztaş, F. Y. , Özen, B. , Şahin, R. T. & Çağlar, F. F. (2012). Burun kanaması ile başvuran “Munchausen by proxy” sendromu olgusu . Türk Pediatri Arşivi, 47 (3) , 228-229 . DOI: 10.4274/tpa.954
Tümer, P. D. A. , Odabaşı, D. D. A. , Özdemir, D. D. D. , Mutlu, Y. D. D. E. & Kaynak, D. A. (2016). ÇOCUK İSTİSMARI’NIN AĞIR BİR TÜRÜ: BAKIM VERENİN YAPAY BOZUKLUĞU’NA (Munchausen By Proxy Sendromu) HUKUKİ VE TIBBİ BAKIŞ. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi , 0 (6) , 581-608 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/mdergi/issue/16886/175836
Uytun, S. , Çıkılı Uytun, M. , Altuner Torun, Y. , Ergül, A. B. & Altınel Açoğlu, E. (2015). Munchausen by Proxy Sendromu: Olgu Sunumu . Güncel Pediatri , 13 (1) , 60-62 . DOI: 0.4274/jcp.24633
Uysal,Ö.(2019,11,17). Dee Dee Blanchard Cinayeti ve Münchausen Sendromu. blog@ulubat.org. http://blog.ulubat.org/index.php/genel/dee-dee-blanchard-cinayeti-ve-munchausen-sendromu/
Yurteri Tiryaki, A. & Baran, G. (2017). Bir Çocuk İstismarı Türü Olarak “Munchausen by Proxy Sendromu” . Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi , 6 (1) , 107-124 . DOI: 10.1501/Asbd_0000000065
Adli Tıp Uzmanı Dr. Embiye ŞEN' e sunumunu bizlerle paylaştığı için teşekkür ederiz.